Obsługa kasownika
Budowa i funkcjonowanie kasownika
Uwaga! W najnowszych autobusach komunikacji miejskiej w Radomiu są kasowniki z wyświetlaczami dotykowymi. Większość opisywanych funkcji dotyczy również ich, z tym że zamiast przycisków na obudowie są odpowiednie pola do wyboru na ekranie.
PODSTAWOWE FUNKCJE KASOWNIKA
Kasownik służy do:
- pobierania opłat z elektronicznej portmonetki (EP) na podstawie rejestracji wejścia i wyjścia z autobusu;
- sprawdzania stanu Radomskiej Karty Miejskiej (RKM);
- przenoszenia na RKM transakcji zrealizowanych przez internet.
BUDOWA KASOWNIKA
PRZYCISKI KASOWNIKA
Na kasowniku znajdują się trzy przyciski, oznaczone symbolami N i U oraz S. Naciśnięcie przycisku przed przyłożeniem Radomskiej Karty Miejskiej spowoduje wybór funkcji kasownika, co będzie potwierdzone odpowiednim komunikatem na wyświetlaczu, jak też wygenerowaniem sygnału dźwiękowego. Przycisk z symbolem N (normalny), U (ulgowy) - wymuszenie określonego typu pobrania opłaty z elektronicznej portmonetki bądź wybór typu opłaty z elektronicznej portmonetki za współpasażera. Przycisk z symbolem S (sprawdzanie) - pierwsze naciśnięcie to będzie wybór wyświetlania informacji o Radomskiej Karcie Miejskiej. Na wyświetlaczu sekwencyjnie pojawiają się informacje o zapisanych na RKM biletach okresowych, saldzie elektronicznej portmonetki i rejestracji przejazdu na aktualnym kursie. Drugie naciśnięcie to wybór funkcji przeniesienia na kartę miejską transakcji zrealizowanych przez internet. Wybrana funkcja jest aktywna do przyłożenia RKM albo przez 5 sekund. Później kasownik przechodzi w stan spoczynku.
WYŚWIETLACZ
W przedniej części kasownika znajduje się wyświetlacz, na którym - w stanie spoczynku - w zależności od zadania realizowanego przez dany autobus, wyświetlane są między innymi poniższe informacje: aktualna data oraz godzina, numer przystanku dla osób wsiadających oraz numer przystanku dla wysiadających (kolejny na trasie danego kursu linii). Wyświetlacz ten służy poza tym do wyświetlania informacji dotyczących operacji przeprowadzanych na RKM. Każda informacja z wynikiem operacji wyświetlana jest na kasowniku aż do momentu usunięcia karty z pola anteny kasownika. Ponieważ wielkość niektórych komunikatów przekracza możliwości techniczne ekranu kasownika, to komunikaty te są podzielone na kilka ekranów, które wyświetlane są cyklicznie, zaś przejście do następnego ekranu sygnalizowane jest sygnałem dźwiękowym. Czas wyświetlania pojedynczego ekranu to około 1,5 sekundy. Tak, jak dla krótkich komunikatów, wyświetlanie wyniku operacji przerwie się po usunięciu RKM z pola anteny kasownika.
SYGNALIZATOR DŹWIĘKOWY
Następnym elementem umożliwiającym przekazywanie pasażerom autobusów informacji o wyniku operacji przeprowadzonej na Radomskiej Karcie Miejskiej jest tak zwany buzzer, czyli sygnalizator dźwiękowy w kasowniku. Jego sygnały można podzielić na:
a) pojedynczy sygnał dźwiękowy:
* poprawnie wykonana operacja,
* poprawnie wykonana operacja pobrania środków z EP lub zwrotu środków na EP,
* poprawnie wykonana operacja przeniesienia na RKM transakcji zrealizowanych przez internet;
b) podwójny sygnał dźwiękowy:
* poprawny odczyt produktów znajdujących się na karcie (bilet okresowy, EP)
- w przypadku wyboru funkcji wyświetlającej zawartość RKM (przycisk S),
* poprawna weryfikacja ważności biletu okresowego
- w przypadku próby ponownej rejestracji biletu okresowego już rejestrowanego na tym kursie;
c) potrójny sygnał dźwiękowy:
* sytuacja awaryjna uniemożliwiająca wykonanie operacji na RKM:
- brak ważnego biletu okresowego,
- brak EP lub środków na realizację przejazdu,
- brak wybranego kursu przez kierowcę autobusu,
- brak możliwości przeniesienia na RKM transakcji zrealizowanych przez internet (z powodu braku miejsca itp.),
- inne sytuacje awaryjne,
* "operacja niepewna" (próba zapisu na kartę zakończyła się "niepewnym" wynikiem).
W ostatnim z powyższych przypadków wymagana jest interwencja pasażera, polegająca na weryfikacji poprawności oznaczenia przejazdu, pobrania bądź zwrotu środków na EP (weryfikacja przez wybór odpowiedniej funkcji za pomocą przycisku z literą S).
KIESZEŃ NA KARTĘ
Specjalnie zaprojektowana kieszeń na dole kasownika umożliwia stabilne umieszczenie karty miejskiej w polu anteny kasownika, umożliwiając bezpieczne prowadzenie przeniesienia na kartę transakcji zrealizowanych przez Internet. Po wybraniu na kasowniku funkcji przeniesienia transakcji kasownik oczekuje na umieszczenie Radomskiej Karty Miejskiej wewnątrz tej kieszeni. Właściwa obsługa karty (odczyt bądź zapis danych) zaczyna się dopiero po prawidłowym umieszczeniu RKM w kieszeni - to bardzo ważne!
OPIS FUNKCJI KASOWNIKA
Każda operacja wykonywana w kasowniku z użyciem Radomskiej Karty Miejskiej jest potwierdzana stosownym komunikatem na wyświetlaczu i sygnałem dźwiękowym. Informacja na wyświetlaczu jest widoczna tak długo, jak długo jest do niego przyłożona karta. Sygnał dźwiękowy informuje o wyniku wykonywanej operacji. Są trzy rodzaje takiego sygnału - może on być: pojedynczy (potwierdzający), podwójny (informacyjny) bądź potrójny (ostrzegawczy). Kasownik posiada funkcję blokowania rejestracji kart. Blokada kasowania uruchamiana jest przez kierowcę z panelu sterującego lub przez Kartę Kontrolera. Zablokowanie kasownika jest sygnalizowane komunikatem na wyświetlaczu: ZABLOKOWANY, a także zaświeceniem się czerwonej diody na urządzeniu.
REJESTRACJA PRZEJAZDU
> Bilet okresowy
UWAGA: bilet okresowy nie podlega obowiązkowi rejestracji!
Przyłożenie RKM do kasownika spowoduje wyświetlenie się komunikatu:
Zarejestrowano do: RRRR-MM-DD (data zapisana w postaci: rok-miesiąc-dzień).
Komunikat zawiera informację dotyczącą końca ważności zarejestrowanego biletu okresowego. Niepoprawna rejestracja biletu sygnalizowana jest przez potrójny sygnał dźwiękowy oraz komunikat, który informuje o powodzie braku możliwości oznaczenia przejazdu. Powtórne przyłożenie już zarejestrowanej RKM do kasownika sygnalizowane jest podwójnym sygnałem dźwiękowym oraz komunikatem na wyświetlaczu kasownika: Bilet zarejestr. do: RRRR-MM-DD (data zapisana w postaci: rok-miesiąc-dzień).
> Elektroniczna portmonetka
* imienna RKM:
- należy przyłożyć kartę do kasownika (pobierze on stosowną opłatę).
* RKM na okaziciela:
- należy przyłożyć kartę do kasownika (pobierze on opłatę za przejazd normalny),
- należy wcisnąć przycisk U, a następnie przyłożyć kartę do kasownika (pobierze on opłatę za przejazd ulgowy).
* dokasowanie za współpasażera za pomocą przycisku N lub U:
- należy wybrać przyciskiem rodzaj biletu, a następnie przyłożyć kartę do kasownika (pobierze on stosowną opłatę).
Prawidłowe pobranie środków z elektronicznej portmonetki na Radomskiej Karcie Miejskiej sygnalizowane jest pojedynczym sygnałem dźwiękowym, a także komunikatem na wyświetlaczu kasownika: Pobrano: 2,80. Stan: 17,20 (stawki przykładowe).
Przejazd na odległość do dwóch przystanków na bilet zakupiony z elektronicznej portmonetki
W celu zwrócenia nadpłaty, przed opuszczeniem autobusu należy przyłożyć kartę miejską do kasownika. Poprawny zwrot środków sygnalizowany jest pojedynczym sygnałem dźwiękowym oraz komunikatem: Zwrócono: 0,40. Stan: 17,60 (stawki przykładowe).
SPRAWDZANIE STANU RKM
W celu sprawdzenia stanu Radomskiej Karty Miejskiej należy na kasowniku wcisnąć przycisk S, a następnie przyłożyć tę kartę w pole anteny kasownika. Oprócz wyświetlenia informacji o obecności na karcie poszczególnych produktów kasownik wyświetla też informację o użyciu ich na danym kursie, to znaczy czy bilet okresowy był zarejestrowany / niezarejestrowany na tym kursie oraz czy była pobrana opłata z EP (a jeśli tak, to ile skasowań z niej wykonano - z podziałem na rodzaje biletów / ulg - na danym kursie). Poprawny odczyt i weryfikacja danych na karcie miejskiej sygnalizowana jest podwójnym sygnałem dźwiękowym i komunikatem na ekranie. Komunikat o stanie karty wyświetlany jest sekwencyjnie na kilku ekranach - do czasu odsunięcia karty od kasownika.
Przykładowe komunikaty wyświetlane w w trybie sprawdzania karty:
Bilet niezarej. do: RRRR-MM-DD (data zapisana w postaci: rok-miesiąc-dzień).
Skasowany N1 U2 (liczby przykładowe).
Stan: 25,80 (stawka przykładowa).
Powyższy komunikat oznacza, że na karcie znajduje się niezarejestrowany bilet okresowy, a także elektroniczna portmonetka, z której opłacono dotychczas jeden przejazd normalny i dwa ulgowe. Na elektronicznej portmonetce zostało 25 złotych i 80 groszy.
Bilet zarejestr. do: RRRR-MM-DD (data zapisana w postaci: rok-miesiąc-dzień).
Nieskasowany.
Stan: 25,80 (stawka przykładowa).
Powyższy komunikat oznacza, iż na karcie jest zarejestrowany bilet okresowy, a także nieskasowana elektroniczna portmonetka (nie opłacano z niej żadnych biletów na danym kursie). Na elektronicznej portmonetce pozostaje kwota 25 złotych i 80 groszy.
Brak biletu okresowego.
Nieskasowany.
Stan: 25,80 (stawka przykładowa).
Powyższy komunikat oznacza, że na karcie jest tylko nieskasowana elektroniczna portmonetka z kwotą 25 złotych i 80 groszy.
Nieważny bilet okresowy.
Skasowany N1 U0.
Stan: 25,80 (stawka przykładowa).
Powyższy komunikat oznacza, że na karcie znajduje nieważny bilet okresowy i elektroniczna portmonetka, z której opłacono na danym kursie autobusu jeden przejazd normalny. Na elektronicznej portmonetce zostało po tej operacji 25 złotych i 80 groszy.
"OPERACJA NIEPEWNA"
Z uwagi na specyfikę zapisów wykonywanych na nośniku jakim jest karta miejska, podczas zapisu mogą pojawić się "operacje niepewne". Sytuacja taka występuje w przypadku, kiedy podczas realizacji zapisu na karcie zostanie ona nagle odsunięta z pola anteny. Ponieważ czytnik nie dostaje potwierdzenia zapisu, nie może stwierdzić, czy operacja powiodła się. Konsekwencją tego jest oznaczenie raportu użycia karty symbolem "?". Wystąpienie "operacji niepewnej" sygnalizowane jest potrójnym sygnałem dźwiękowym i komunikatem na ekranie: Sprawdź operację. Pasażer po otrzymaniu takiego komunikatu powinien zweryfikować stan swojej karty miejskiej - poprzez wybranie na kasowniku funkcji sprawdzenia i przyłożenie RKM do pola anteny kasownika. W przypadku stwierdzenia przez pasażera niezarejestrowania przejazdu ma on obowiązek znów podjąć próbę poprawnej rejestracji.
DOŁADOWANIE INTERNETOWE
W celu przeniesienia na kartę transakcji zrealizowanych przez internet pasażer musi wybrać za pomocą przycisku S odpowiednią funkcję, a następnie wsunąć RKM do kieszeni w przedniej części obudowy kasownika. Kasownik wyświetla komunikat: CZEKAJ, a następnie sprawdza dostępność transakcji dla danej karty i weryfikując dane na karcie zapisuje na niej transakcje. Poprawny zapis zasygnalizowany zostanie pojedynczym sygnałem dźwiękowym oraz komunikatem na wyświetlaczu kasownika: Przeniesiono 1 transakcję. Komunikat taki zawiera informację, ile transakcji zostało przeniesionych na kartę (maksymalnie trzy dla jednej karty). Niepoprawny zapis transakcji, jej brak albo inny błąd podczas realizacji operacji sygnalizowany jest natomiast potrójnym sygnałem dźwiękowym oraz komunikatem na wyświetlaczu kasownika, na przykład: Brak transakcji dla karty lub Brak niezreal. transakcji. W przypadku, gdy pojawi się komunikat: Spróbuj ponownie za chwilę, oznacza to, że w tym momencie trwa realizacja transakcji na innym kasowniku w tym samym autobusie. Pasażer powinien zatem ponowić próbę po upływie kilku bądź kilkunastu sekund.
Komunikaty wyświetlane na kasowniku
